Current Affairs, Gk, Job Alerts, , School Info, Competitive exams ; History , Geography , Maths, History of the day, Biography, PDF, E-book ,

Youtube Channel

  • Videos click here
  • Breaking

    Sports

    Translate

    Wednesday, June 6, 2018

    Evening News 6 June 2018 Hindi/English/Marathi इवनिंग न्यूज़ 6 जून 2018 हिंदी/ इंग्लिश/मराठी

    Views

    Evening News 6 June 2018 Hindi/English/Marathi



    इवनिंग न्यूज़ 6 जून 2018 हिंदी/ इंग्लिश/मराठी

    English| इंग्लिश 



    RBI announces second bi-monthly Monetary Policy 2018-19
    • The Reserve Bank of India (RBI) announced the second bi-Monthly Monetary Policy of 2018-19 on June 6, 2018.
    • The RBI Governor Urjit Patel-headed Monetary Policy Committee (MPC) announced a 25 basis points hike in repo rate to 6.25 percent. The hike is the first since January 2014.
    • Consequently, the reverse repo rate under the LAF stands adjusted to 6.0 percent, and the marginal standing facility (MSF) rate and the Bank Rate to 6.50 percent.
    • The central bank also maintained its policy stance unchanged at 'neutral' and reiterated its “commitment to achieving the medium-term target for headline inflation of 4 percent on a durable basis".
    • The Monetary Policy Committee of India is a committee of the Reserve Bank of India that is responsible for fixing the benchmark interest rate in India. The committee comprises six members - three officials of the Reserve Bank of India and three external members nominated by the Government of India.

    Download the PDF

    Virat Kohli ranked 83rd in Forbes World’s Highest-Paid Athletes
    • India cricket captain Virat Kohli is among the world's highest-paid athletes, according to the Forbes World’s Highest-Paid athletes list topped by American boxing champion Floyd Mayweather.
    • Kohli, the only sportsperson from India to be featured in the list, is ranked 83rd with earnings of $24 million.
    • Argentine professional footballer Lionel Messi is ranked second in the list, followed by soccer star Cristiano Ronaldo.
    • Surprisingly, the 'World's Highest-Paid Athletes 2018' compilation is an all-male affair with no women being featured in the list.
    • Kohli, 29, is not just cricket-crazy India's biggest name but is also one of the most popular athletes in the world, boasting more Twitter followers (25 million-plus) than all but three active sports stars.
    • The Indian national cricket board 'The Board of Control for Cricket in India' named Kohli as one of just five players to receive the newly-created A+ contracts, which guarantee an annual retainer of more than $1 million.
    Cornelis Vrieswijk appointed CEO of Go Air
    • GoAir announced the appointment of former EasyJet executive Cornelis Vrieswijk as its new CEO. He will be reporting to the Chairman Nusli Wadia Managing Director Jeh Wadia and the Board of Directors of GoAir.
    • GoAir is a low-cost carrier based in Mumbai, India. It is owned by the Indian business conglomerate Wadia Group. In October 2017 it was the fifth largest airline in India with an 8.4% passenger market share.
    Iran announces plan to boost uranium enrichment
    • Iran announced it was building a new centrifuge production plant at its Natanz nuclear facility, indicating a possible future restart to enrichment activity following the U.S.’s withdrawal from the 2015 nuclear agreement.
    • Iran has vowed to limit enrichment of nuclear material to sub-weapons grade levels under the Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA).
    • Enriched uranium is a type of uranium in which the percent composition of U-235 has been increased from 0.7% to 3-5% through the process of isotope separation. Natural uranium is 99.284% U-238 isotope, with U-235 only constituting about 0.711% of its mass. U-235 is the only nuclide existing in nature (in any appreciable amount) that is fissile with thermal neutrons. Enriched uranium is a critical component for both civil nuclear power generation and military nuclear weapons.
    • The Iran nuclear deal framework was a preliminary framework agreement reached in 2015 between the Islamic Republic of Iran and a group of world powers: the P5+1 (the permanent members of the United Nations Security Council—the United States, the United Kingdom, Russia, France, and China—plus Germany) and the European Union.
    Jordanian king appoints Omar Al- Razzaz as Prime Minister
    • Jordan’s King Abdullah II appointed a new prime minister, Omar Al-Razzaz – a leading reformer as head of government in hopes of quelling the largest anti-government protests in recent years.
    • Cabinet member Omar Razzaz, a Harvard-educated former senior World Bank official, replaced Hani Mulki, who quit amid widening protests against his government’s austerity program, including a planned tax increase.
    • Razzaz served as education minister in the outgoing Mulki government
    • King of Jordan is Abdullah II and its capital and currency is Amman and Jordanian dinar respectively.
    First-ever quantitative assessment of nitrogen pollution in India unveiled
    • Indian Nitrogen Oxide (NOx) emissions grew at 52% from 1991 to 2001 and 69% from 2001 to 2011, according to Indian Nitrogen Assessment released on June 5 (World Environment Day).
    • The report further says that annual NOx emissions from coal, diesel and other fuel combustion sources are growing at 6.5% a year currently.
    • Agricultural soils contributed to over 70% of N2O emissions from India in 2010, followed by waste water (12%) and residential and commercial activities (6%). Since 2002, N2O has replaced methane as the second largest Greenhouse Gas (GHG) from Indian agriculture.
    • Furthermore, the burning of crop residue is said to be a key contributor to winter smog in many parts of North India, it contributes over 240 million kg of nitrogen oxides (NOx) and about 7 million kg of nitrous oxide (N2O) per year.
    • Nitrogen particles make up the largest fraction of PM2.5, the class of pollutants closely linked to cardiovascular and respiratory illness, according
    • The Indian Nitrogen Assessment assesses the sources, impacts, trends and future scenarios of reactive nitrogen in the Indian environment.
    539 Species discovered in India in 2017
    • The publications from two major survey organisations the Zoological Survey of India (ZSI) and the Botanical Survey of India (BSI) were released on June 5, 2018 (World Enviornment Day).
    • The publication Animal Discoveries, 2017 from the ZSI lists 300 new species of fauna. Plant Discoveries, 2017 lists 239 new flora species.
    • As many as 539 new species of plants and animals were discovered by scientists and taxonomists in the country in 2017.
    • The Western Ghats and the Himalayas are home to most of the plant and animal discoveries. While the Western Ghats contributed 19% of the discoveries of species and sub-species of plants, the number was 37% in terms of animal discoveries.
    • Kerala recorded the highest number of discoveries — 66 species, sub-species and varieties of plants and 52 species of animals.
    DDCA to get 'Best Overall Performance Award' of BCCI
    • The Board of Control for Cricket in India (BCCI) awarded the Delhi and District Cricket Association (DDCA) the Best Overall Performance Award.
    • The award is given by the Indian cricket board to one of its associated every for showing great growth in the sport.
    • The administrator of the DDCA, Justice (Retd.) Vikramjit Sen, thanked the BCCI for the award in a recent press release.
    • It also praised the efforts of young cricketers from the region, Tejas Baroka and Jonty Sidhu.
    Bihar government launches new crop insurance scheme
    • The Bihar government has launched a scheme — “Bihar Rajya Fasal Sahayta Yojana” — to provide financial assistance to farmers for crop damage, doing away with the Centre’s Pradhan Mantri Fasal Bima Yojana (PMFBY).
    • This also makes Bihar the first state to launch its own insurance scheme for its farmers.
    • Farmers' produce in Bihar was covered under the Pradhan Mantri Fasal Bima Yojana but the state government was of the view that majority of the farmers were not deriving the benefits of this scheme.
    • Farmers will not have to pay anything from their pocket under this scheme. Rather, the farmers will be able to avail the benefits if they incur crop damage due to natural calamities.

    Download the PDF

    India is world’s fifth-biggest generator of e-waste: ASSOCHAM
    • Despite the government’s emphasis on Swachch Bharat Abhiyaan and Smart Cities project, India continues to be generating highest e-waste vis-à-vis China, USA, Japan and Germany an ASSOCHAM-NEC recent study coinciding with the “Environment Day” (June 5)
    • In India, Maharashtra contributes the largest e-waste of 19.8% but recycles only about 47,810 TPA (tonnes per annum) whereas as its counterparts Tamil Nadu (13%) recycles about 52,427, Uttar Pradesh (10.1%) recycles about 86,130, West Bengal (9.8%), Delhi (9.5%), Karnataka (8.9%), Gujarat (8.8%) and Madhya Pradesh (7.6).
    • The total value of all raw materials present in e-waste is estimated at approximately USD 61.05 billion in 2016, which is more than the GDP of most countries in the world.
    • The current rate of e-waste generation in India is 4.56 times greater than the annual e-waste processing capacity offered by the nation, which leads to improper and illegal dumping/ disposal of the hazardous e-waste, which further leads to environmental and health hazards.

    HIndi | हिंदी 



    फ़ोर्ब्स की वर्ल्ड्स हाइएस्ट पेड ऐथलीट्स-2018 की सूची में विराट 83वें स्थान पर:
    • भारतीय क्रिकेट टीम के कप्तान विराट कोहली फ़ोर्ब्स की वर्ल्ड्स हाइएस्ट पेड ऐथलीट्स-2018 की सूची में टॉप-100 ऐथलीट़्स की लिस्ट में शामिल इकलौते भारतीय खिलाड़ी हैं।
    • वह 83वें स्थान पर हैं, जबकि अमेरिकन बॉक्सिंग लेंजड फ्लॉयड मेवेदर टॉप पर बने हुए हैं। उनकी कमाई 1913.3 करोड़ रुपये है। दुनिया में सबसे ज्यादा कमाई करने वाले खिलाड़ियों की सूची में शीर्ष 100 में कोई भी महिला खिलाड़ी नहीं है।
    • विराट कोहली की 161 करोड़ की कमाई हुई है। इसमें 27 करोड़ रुपये सैलरी (विनिंग राशि भी शामिल) है, जबकि 134 करोड़ रुपये विज्ञापन की राशि है।

    PDF डाउनलोड करें

    कॉर्नेलिस रिसविक गो एयर के सीईओ नियुक्त किए गए:
    • किफायती विमान सेवा कंपनी गो एयर ने कॉर्नेलिस रिसविक को अपना नया मुख्य कार्यकारी अधिकारी (सीईओ) नियुक्त किया है। उनकी नियुक्ति 04 जून 2018 से प्रभावी हो गयी है।
    • वह कंपनी के अध्यक्ष, प्रबंध निदेशक और निदेशक मंडल को रिपोर्ट करेंगे। उनके पास विमान सेवा एवं ट्रेवल उद्योग का 25 साल का अनुभव है।
    ईरान ने यूरेनियम संवर्धन को बढ़ाने की योजना की घोषणा की:
    • ईरान ने अपनी यूरेनियम संवर्धन क्षमता को बढ़ाने की दिशा में काम करना शुरू कर दिया है। ईरान ने इसके लिए वर्ष 2015 में दुनिया के ताकतवर देशों के साथ हुए परमाणु समझौते पर मंडरा रहे खतरे को इसकी बड़ी वजह बताया।
    • ईरान की परमाणु एजेंसी 'नतांज़' क्षेत्र में आधुनिक सेंट्रीफ्यूज को विकसित करने वाले ढांचे पर काम कर रहे हैं। ईरान की परमाणु एजेंसी ने अपने इस कदम की जानकारी संयुक्त राष्ट्र को दे दी है। उसका ये भी कहना है कि वह समझौते के नियमों के तहत ही काम करेगा।
    • इस काम से ईरान में अधिक यूरेनियम हेक्साफ्लोराइड बनेगा, जो संवर्धन प्रक्रिया का एक महत्वपूर्ण घटक है। ईरान में दो जगहों, नतांज़ और फोर्डो में यूरेनियम का संवर्धन किया जाता है। इसका उपयोग परमाणु हथियारों को विकसित करने के लिए किया जा सकता है।
    • अमेरिकी राष्ट्रपति डोनल्ड ट्रंप ने हाल ही में अमेरिका को ईरान के साथ हुए परमाणु समझौते से अलग कर दिया था मगर बाकि हस्ताक्षरकर्ता देश इस परमाणु समझौते को बचाने की कोशिशें कर हैं।
    डीडीसीए ने बीसीसीआई का 'सर्वश्रेष्ठ समग्र प्रदर्शन पुरस्कार' प्राप्त किया:
    • भारतीय क्रिकेट कंट्रोल बोर्ड (बीसीसीआई) ने पुरुष और महिला फॉर्मेट में सीनियर और जूनियर स्तर पर निरंतरता बनाये रखने के लिए दिल्ली एवं जिला क्रिकेट संघ (डीडीसीए) को बेस्ट ओवरआल परफॉर्मेंस अवार्ड (सर्वश्रेष्ठ समग्र प्रदर्शन पुरस्कार) प्रदान किया है।
    • डीडीसीए के प्रतिभाशाली खिलाडियों तेजस बरोका और जोंटी सिद्धू को क्रमशः सर्वाधिक विकेट लेने वाले (अंडर 23) और सर्वाधिक रन (अंडर 19) बनाने वाले खिलाड़ी के रूप में सराहा गया है।
    बिहार सरकार ने नई फसल बीमा योजना शुरू की:
    • बिहार सरकार ने किसानों के लिए 'बिहार राज्य फसल सहायता योजना' के नाम से एक विशेष फसल बीमा योजना शुरू की है। मुख्यमंत्री नीतीश कुमार की अध्यक्षता में हुई कैबिनेट की बैठक में इस योजना समेत 39 मुद्दों पर मुहर सहमति जताई गयी।
    • इस योजना के लागू होने के बाद से पहले से चल रही सभी बीमा योजना बंद हो जायेगी या उनकी जगह यह नयी योजना ले लेगी। इस योजना की शुरुआत वर्तमान वर्ष 2018 के खरीफ मौसम से ही हो जायेगी।
    • इसका लाभ लेने के लिए किसान को किसी तरह का प्रिमियम और निबंधन शुल्क देने की जरूरत नहीं पड़ेगी। सिर्फ किसानों को ऑनलाइन आवेदन करना होगा। इसमें किसी बीमा कंपनी की कोई संलिप्तता नहीं होगी।
    • सरकार अपने स्तर से ही सीधा किसानों को इसका लाभ देगी। यह योजना किसानों के लिए पहले से चल रही तमाम योजनाओं मसलन डीजल अनुदान, कई तरह की सब्सिडी योजना समेत अन्य योजनाओं के अतिरिक्त होगी।
    जॉर्डन के राजा ने ओमार अल-रज्जाज को प्रधान मंत्री के रूप में नियुक्त किया:
    • जॉर्डन के प्रधानमंत्री हानी अल-मुल्की के द्वारा 04 जून 2018 को अपने पद से इस्तीफ़ा देने के बाद जॉर्डन के राजा अब्दुल्ला द्वितीय ने पूर्व शिक्षा मंत्री ओमार रज्जाज को नया प्रधानमंत्री नियुक्त किया।
    • देश भर में व्यापक प्रदर्शनों के बाद परेशान प्रधानमंत्री मुल्की ने राजा अब्दुल्ला द्वितीय को अपना इस्तीफा सौंप दिया था। विवादास्पद आयकर सुधार विधेयक को लेकर सरकार की बर्खास्तगी की मांग कर रहे हजारों लोगों ने सड़कों पर प्रदर्शन किए, जिससे परेशान होकर मुल्की ने इस्तीफा दे दिया।
    भारत ई-वेस्ट पैदा करने वाले दुनिया के पांच शीर्ष देशों में शामिल: एसोचैम
    • दुनिया में सबसे ज्यादा इलेक्ट्रॉनिक कचरा (ई-कचरा) पैदा करने वाले शीर्ष पांच देशों में भारत का नाम भी सम्मिलित है। इसके अलावा इस सूची में चीन, अमेरिका, जापान और जर्मनी है।
    • वाणिज्य एवं उद्योग मंडल एसोचैम और एनईसी (नेशनल इकोनॉमिक काउंसिल) द्वारा जारी रिपोर्ट के अनुसार, भारत में ई-कचरे में सर्वाधिक योगदान महाराष्ट्र (19.8 प्रतिशत) का है। वह सिर्फ 47,810 टन कचरे को सालाना रिसाइकिल कर दोबारा प्रयोग के लायक बनाता है।
    • ई-कचरे में तमिलनाडु का योगदान 13 प्रतिशत है और वह 52,427 टन कचरे को रिसाइकिल करता है। इसी प्रकार उत्तर प्रदेश (10.1 प्रतिशत) 86,130 टन कचरा रिसाइकिल करता है।
    • रिपोर्ट के अनुसार, दुनिया भर में उत्पन्न ई-कचरे की मात्रा 3.15% की दर से बढ़ने की उम्मीद है, जिसके कारण साल 2018 का अनुमान 47.55 मीट्रिक टन लगाया जा रहा है। ई-कचरे में मौजूद सभी कच्चे माल का 2016 में कुल मूल्य लगभग 61.05 अरब डॉलर है, जो दुनिया के अधिकांश देशों के जीडीपी से अधिक है।
    आरबीआई ने दूसरी द्वि-मासिक मौद्रिक नीति 2018-19 की घोषणा की:
    • भारतीय रिजर्व बैंक (आरबीआई) की अगुवाई वाली मौद्रिक नीति समिति (एमपीसी) ने नीतिगत दरों में बदलाव की घोषणा की है। इसमें रेपो रेट और रिवर्स रेपो रेट में 0.25 फीसदी की बढ़ोतरी की गई है।
    • इस बढ़ोतरी के बाद नया रेपो रेट 6.25 फीसदी और नया रिवर्स रेपो रेट छह फीसदी हो गया है। इसके अलावा नकद आरक्षित अनुपात (कैश रिजर्व रेशियो) में कोई बदलाव न करते हुए इसे चार प्रतिशत ही रखा गया है।
    • आरबीआई के गवर्नर उर्जित पटेल की अध्यक्षता में छह सदस्यीय एमपीसी की बैठक तीन दिन चली. आमतौर पर यह बैठक दो दिन की होती है। सभी एमपीसी सदस्यों ने दर बढ़ाने के पक्ष में वोट किया। आरबीआई ने वित्त वर्ष 2018-2019 के लिए विकास दर का अनुमान 7.4 फीसदी पर बरकरार रखा है।
    भारत में नाइट्रोजन प्रदूषण के पहले मात्रात्मक मूल्यांकन की शुरुआत हुई:
    • भारत में नाइट्रोजन प्रदूषण के पहले मात्रात्मक मूल्यांकन के अनुसार, नाइट्रोजन कण PM2.5 का सबसे बड़ा अंश बनाते हैं। PM2.5 प्रदूषकों की श्रेणी कार्डियोवैस्कुलर और श्वसन संबंधी बीमारियों से निकटता से जुड़ी होती है।
    • भारतीय नाइट्रोजन आकलन भारतीय पर्यावरण में प्रतिक्रियाशील नाइट्रोजन के स्रोतों, प्रभावों, प्रवृत्तियों और भविष्य के परिदृश्यों का आकलन करता है। हालांकि कृषि क्षेत्र नाइट्रोजन उत्सर्जन में सबसे बड़ा योगदानकर्ता बना हुआ है, फिर भी नाइट्रोजन ऑक्साइड और नाइट्रस ऑक्साइड के रूप में गैर-कृषि उत्सर्जन भी तेजी से बढ़ रहे हैं।
    • वर्ष 1991 से 2001 तक भारतीय एनओएक्स (NOx) उत्सर्जन 52% थे जोकि वर्ष 2001 से 2011 के बीच 69% तक पहुँच गए। एन रघुराम, डीन, स्कूल ऑफ़ बायोटेक्नोलॉजी, जीजीएस इंद्रप्रस्थ विश्वविद्यालय, इस रिपोर्ट के लेखकों में से एक है।

    PDF डाउनलोड करें

    वर्ष 2017 में भारत में 539 प्रजातियों की खोज की गई:
    • भारत के दो प्रमुख सर्वेक्षण संगठनों जूलॉजिकल सर्वे ऑफ इंडिया (जेएसआई) और बॉटनिकल सर्वे ऑफ इंडिया (बीएसआई) द्वारा प्रकाशित रिपोर्टों के अनुसार, वर्ष 2017 में देश में वैज्ञानिकों और टैक्सोनोमिस्टों द्वारा पौधों और जानवरों की 539 नई प्रजातियों की खोज की गई।
    • विश्व पर्यावरण दिवस के अवसर पर जेएसआई की ओर से जारी, एनिमल डिस्कवरीज 2017 के अनुसार, पिछले वर्ष जीवों की 300 नई प्रजातियां सूचीबद्ध हुई हैं। प्लांट डिस्कवरीज, 2017 में 239 नई पौधों की प्रजातियों की खोज हुई।
    • इन खोजों के अलावा, देश की जैव विविधता ने 263 प्रजातियों को रिकॉर्ड किया जिसमें जानवरों के 174 नए रिकॉर्ड और पौधों के 89 रिकॉर्ड हैं। इन जीवों की खोज में से 241 इन्वेर्टिब्रेट हैं।



    Marathi | मराठी



    राष्ट्रीय

    नायट्रोजन प्रदूषणाचे भारतातले पहिले-वहिले परिमाणात्मक मूल्यांकन जाहीर
    • भारतात केले गेलेले नायट्रोजन प्रदूषणाचे पहिले-वहिले परिमाणात्मक मूल्यांकन जाहीर करण्यात आले आहे. त्यानुसार हृदयरोग आणि श्वसनाच्या आजाराला कारणीभूत ठरणार्‍या PM2.5 या प्रदूषकाच्या वर्गामधील सर्वात मोठा घटक म्हणजे नायट्रोजन कण हा आहे.
    • अहवालामधून असे दिसून आले आहे की, कापणीनंतर मागे उरलेल्या तणाला जाळण्याचे प्रमाण उत्तर भारतात अत्याधिक असल्याने बर्‍याच भागांमध्ये हिवाळ्यात दाट धुके तयार होतात.
    • अन्य बाबी -
      • कृषी क्षेत्रातून वातावरणात वर्षाला 240 दशलक्ष किलोहून अधिक नायट्रोजन ऑक्साइड (NOx) आणि सुमारे 7 दशलक्ष किलो नायट्रस ऑक्साईड (N2O) चे उत्सर्जन होते.
      • कृषी क्षेत्राव्यतिरिक्त NOx आणि N2Oचे उत्सर्जन वेगाने वाढत आहे, जे वीजनिर्मिती, वाहतूक आणि उद्योगांमधून सांडपाणी आणि जीवाश्म इंधनामुळे धुराच्या स्वरुपात बाहेर पडते.
      • सन 1991 ते सन 2001 या कालावधीत भारतातले NOx चे उत्सर्जन 52% ने वाढले, तर सन 2001 ते सन 2011 दरम्यान हे प्रमाण 69% होते. गैर-कृषी स्रोतांपासून NOx चे वार्षिक उत्सर्जन सध्या 6.5% दराने वाढत आहे.
      • 2010 साली 70% पेक्षा अधिक N2Oचे उत्सर्जन शेतजमिनीमधून झाले होते, त्यापाठोपाठ सांडपाणी (12%) आणि निवासी आणि व्यावसायिक उपक्रम (6%) हे उत्सर्जक आहेत.
      • 2002 सालापासून, N2O ने भारतीय शेतीमधील दुसऱ्या क्रमांकाचा हरितगृह वायू (GHG) असलेल्या मिथेनची जागा घेतली आहे.
    2017 साली भारतात प्राणी आणि वनस्पतींच्या 59 नवीन प्रजाती सापडल्या
    • भारतीय प्राणीशास्त्रीय सर्वेक्षण (Zoological Survey of India -ZSI) आणि भारतीय वनस्पतीशास्त्रीय सर्वेक्षण (Botanical Survey of India -BSI) यांनी संपूर्ण वर्षभरात केलेल्या सर्वेक्षणात, संशोधकांना सन 2017 मध्ये भारतात 539 नवीन वन्यप्रजाती आढळून आलेल्या आहेत.
    • अॅनिमल डिस्कव्हरीज 2017’ अहवालात ZSI ने प्राण्यांच्या 300 तर BSI ने वनस्पतीच्या 239 नवीन प्रजाती सूचीबद्ध केल्या आहेत.
    • या शोधांव्यतिरिक्त, देशातील जैवविविधतेत नव्या 263 प्रजातींची नोंद केली गेली आहे, ज्यात 174 प्राणी आणि 89 वनस्पती प्रजातींचा समावेश आहेत. प्राण्यांमध्ये 241 अपृष्ठवंशी (पाठीचा कणा नसलेले) प्रजाती आहेत. पृष्ठवंशी प्रजातींमध्ये माशांच्या 27, 18 उभयचर आणि सरपटणारे 12 प्रजाती समाविष्ट आहेत.

    आंतरराष्ट्रीय

    इराणने युरेनियम समृद्ध बनण्यासाठीची योजना जाहीर केली
    • 2015 सालच्या अणुकरारातून अमेरिकेने अलीकडेच माघार घेतल्यानंतर, इराणने देशाला युरेनियम समृद्ध बनण्यासाठीची आपली योजना जाहीर केली आहे. या योजनेनुसार इराण नवीन सेंट्रीफ्यूज प्रॉडक्शन संयंत्र उभारत आहे.
    • 2015 सालचा इराण अणू करार जॉइंट कॉमप्रिहेंसिव प्लान ऑफ अॅक्शन (JCPOA) या नावाने देखील ओळखला जातो. या अणुकरारातून इराणने संयुक्त व्यापक कृती योजना (JCPOA) अंतर्गत सब-वेपन्स ग्रेड पातळीवर आण्विक सामुग्रीचे समृद्धीकरण मर्यादित करण्याची शपथ घेतली आहे, परंतु नवीन संयंत्र असे सुचविते की देश आपल्या क्षमतेत वाढ करीत आहे आणि परिणामी करारावर याचा परिणाम होऊ शकतो.
    • इराण हा मध्यपूर्वेतील एक अरब राष्ट्र आहे. तेहरान हे देशाचे राजधानी शहर आहे आणि ईराणी रियाल हे चलन आहे.
    भारत जगातला पाचवा सर्वाधिक ई-कचरा निर्माता देश: ASSOCHAM
    • ASSOCHAM-NEC च्या ‘इलेक्ट्रिकल्स अँड इलेक्ट्रॉनिक्स मॅन्युफॅक्चरिंग इन इंडिया’ या संयुक्त अभ्यासानुसार, भारत हा जगातला पाचवा सर्वाधिक ई-कचरा निर्माता देश आहे.
    • सर्वाधिक ई-कचरा निर्माण करणारे शीर्ष पाच देश (अनुक्रमे) – चीन (प्रथम), संयुक्त राज्य अमेरिका, जपान आणि जर्मनी.
    • अन्य बाबी -
      • ई-कचरा निर्मितीचे जागतिक प्रमाण 20% च्या वृद्धीदराने 2016 सालच्या 44.7 दशलक्ष टन वरून 2021 साली 52.2 दशलक्ष टनपर्यंत पोहोचेल असा अंदाज आहे.
      • भारतामध्ये ई-कचरा निर्मितीत महाराष्ट्राचा वाटा 19.8% (सर्वाधिक) आहे, परंतु केवळ प्रति वर्ष 47,810 टन (TPA) कचरा पुनर्नवीनीकरण केला जातो. त्यानंतर तमिळनाडू (13% आणि 52,427 TPA चे पुनर्नवीनीकरण), उत्तर प्रदेश (10.1% आणि 86,130 TPA चे पुनर्नवीनीकरण), पश्चिम बंगाल (9.8%), दिल्ली (9.5%), कर्नाटक (8.9%), गुजरात (8.8%) आणि मध्यप्रदेश (7.6%) यांचा याबाबतीत क्रमांक लागतो.
      • भारतामध्ये सुमारे 2 दशलक्ष TPA ई-कचरा तयार होतो, त्यापैकी पुनर्नवीनीकरण होण्याचे प्रमाण सुमारे 4,38,085 TPA आहे.
      • भारतात अपुर्‍या पायाभूत सुविधा, कायदे आणि कार्यचौकटी यामुळे एकूण ई-कचरापैकी केवळ 5% कचर्‍यांचे पुनर्नवीनीकरण केले जाते.
      • इलेक्ट्रॉनिक वस्तू व उपकरणापासून निर्माण होणार्‍या कचर्‍यात संगणकीय उपकरणे यांचा वाटा जवळजवळ 70% आहे, त्यानंतर दूरसंचार उपकरणे (12%), विद्युत उपकरणे (8%) आणि वैद्यकीय उपकरणे (7%) आणि घरगुती (4%) असा क्रम लागतो.
    • भारतीय वाणिज्य सहयोगी संघटना (Associated Chambers of Commerce and Industry of India -ASSOCHAM) या उद्योगांच्या महामंडळाची 1920 साली स्थापना करण्यात आली. देशांतर्गत व आंतरराष्ट्रीय व्यापाराला प्रोत्साहन देण्याच्या उद्देशाने ASSOCHAM ही भारतातील सर्वोच्च व्यापार संघटनांपैकी एक आहे. याचे मुख्यालय नवी दिल्लीत आहे. शिवाय अहमदाबाद, बेंगळुरू आणि कोलकाता या शहरांमध्ये प्रादेशिक कार्यालये आहेत.

    अर्थव्यवस्था आणि बँकिंग

    RBI चे द्वितीय द्वैमासिक ‘मौद्रिक धोरण 2018-19’ जाहीर
    • भारतीय रिझर्व्ह बँक (RBI) यांच्या नेतृत्वाखालील मौद्रिक धोरण समिती (MPC) ने द्वितीय द्वैमासिक ‘मौद्रिक धोरण 2018-19’ (नाणे/ चलनविषयक/ Monetary Policy) जाहीर केले आहे.
    • नव्या धोरणात्मक दरांनुसार, रेपो रेट आणि रिव्हर्स रेपो रेट यांच्यामध्ये 0.25% वाढ करण्यात आली आहे. त्यामुळे नवे रेपो रेट (लघुकालीन कर्जाचा दर) 6.25% आणि रिव्हर्स रेपो रेट 6% एवढे झाले आहे. रोकड साठा गुणोत्तर (Cash reserve ratio) 4% एवढे कायम ठेवले आहे.
    • अन्य बाबी -  
      • RBI ने वित्त वर्ष 2018-2019 साठी GDP वृद्धीदराचा अंदाज 7.4% इतका कायम ठेवला.
      • लिक्विडिटी कव्हरेज रेशीयोची (LCR) पूर्तता करण्यासाठी स्टॅट्यूटरी लिक्विडिटी रेशीयो (SLR) याच्या 2% एवढ्या अधिक भागाला परवानगी दिली गेली. बँका आता LCRची पूर्तता करण्यासाठी 13% पैकी SLRचा भाग वापरू शकतात.
      • वित्त वर्ष 2019 च्या एप्रिल-सप्टेंबर या कालावधीसाठी RBI च्या किरकोळ महागाई दाराचे लक्ष्य 4.7-5.1% एवढे ठेवले गेले आहे.
    • RBI कडून देशभरातील बँकांना कर्ज पुरवठा केला जातो. या कर्जावर RBI कडून आकारल्या जाणार्‍या व्याज दराला ‘रेपो रेट’ म्हणतात. तर रिव्हर्स रेपो रेटम्हणजे बँकेच्या ठेवीवर RBI कडून बँकांना देय केले जाणारे व्याज दर होय.

    क्रिडा

    DDCA ला BCCI कडून 'एकूणच सर्वोत्कृष्ट कामगिरी’ पुरस्कार जाहीर
    • दिल्ली व जिल्हा क्रिकेट संघ (DDCA) याला भारतीय क्रिकेट नियंत्रण मंडळाकडून (BCCI) दिला जाणारा 'एकूणच सर्वोत्कृष्ट कामगिरी’ पुरस्कार (Best Overall Performance Award) जाहीर झाला आहे.
    • DDCA ला हा पुरस्कार त्यांच्या वरिष्ठ आणि कनिष्ठ (पुरुष व महिला दोन्ही गटांमध्ये) संघांनी प्रदर्शित केलेल्या सतत कामगिरीसाठी दिला जाणार आहे.
    • शिवाय, DDCA चे खेळाडू तेजस बरोका आणि जॉन्टी सिद्धू यांना अनुक्रमे सर्वाधिक बळी घेणारा (23 वर्षांखालील) आणि सर्वाधिक धावा काढणारा (19 वर्षांखालील) खेळाडू म्हणून मान्यता देण्यात आली आहे.
    • भारतीय क्रिकेट नियंत्रण मंडळ (BCCI) ची तामिळनाडू सोसायटी नोंदणी कायद्याच्या अंतर्गत डिसेंबर 1928 मध्ये स्थापना करण्यात आली. याचे मुख्यालय महाराष्ट्राच्या मुंबईमध्ये आहे.
    फोर्ब्सच्या ‘जगातील सर्वोच्च कमाई करणारा क्रिडापटू 2018’ यादीत विराट कोहली 83 व्या स्थानी
    • भारतीय क्रिकेटपटू विराट कोहली याने USD 24 कोटींच्या कमाईसह फोर्ब्सच्या सर्वाधिक कमाई करणार्‍या खेळाडूंच्या ताज्या यादीत 83 वे स्थानमिळवले आहे.
    • फोर्ब्सच्या ‘जगातील सर्वोच्च कमाई करणारा क्रिडापटू 2018’ यादीत अमेरिकाचा मुष्टियोद्धा (बॉक्सिंग) फ्लॉइड मेवेदर हा USD 285 दशलक्षसह सर्वाधिक कमाई करणारा जगातला पहिल्या क्रमांकाचा खेळाडू ठरला आहे.
    • या यादीत अर्जेंटिनाचा फुटबॉलपटू लिओनेल मेस्सी दुसरा तर फूटबॉलपटू क्रिस्टियानो रोनाल्डो तिसरा सर्वाधिक कमाई करणारा खेळाडू ठरला आहे.

    व्यक्ती विशेष

    कॉर्नेलिस व्रिएजवीज्क: गो एअर कंपनीचे CEO
    • कॉर्नेलिस व्रिएजवीज्क यांची वाडिया समुहाच्या मालकीच्या गो एअर या हवाई सेवा कंपनीच्या मुख्य कार्यकारी अधिकारी (CEO) पदावर नेमणूक करण्यात आली आहे.
    • व्रिएजवीज्क यापूर्वी इजीजेट कंपनीचे एक्झिक्युटिव होते. त्यांनी 4 जून 2018 पासून गो एअर CEO पदभार सांभाळला.
    ओमर अल-रज्जाझ: जॉर्डनचे नवे पंतप्रधान
    • जॉर्डनचे राजा अब्दुल्ला दुसरा यांनी देशाचे पंतप्रधान म्हणून ओमर अल-रज्जाझ यांची नेमणूक केली आहे. आता त्यांच्या नेतृत्वात नवीन सरकार तयार करण्यात येईल.
    • हनी मल्की यांनी जॉर्डनच्या पंतप्रधान पदाचा राजीनामा दिल्यानंतर ही नेमणूक करण्यात आली आहे.
    • जॉर्डन हे जॉर्डन नदीच्या पूर्वेकडील किनार्‍यावर वसलेले एक अरब राष्ट्र आहे. याची राजधानी अम्मान हे शहर आहे आणि जॉर्डन दिनार हे राष्ट्रीय चलन आहे.

    राज्य

    ‘बिहार राज्य फसल सहायता योजना’: बिहारची नवीन पीक विमा योजना
    • बिहार राज्य शासनाने ‘बिहार राज्य फसल सहायता योजना’ ही नवीन पीक विमा योजना सादर केली आहे.
    • या योजनेमधून कोणत्याही प्रकारे हप्ते देय न करता शेतकर्‍यांना त्यांच्या झालेल्या नुकसानीची भरपाई केली जाईल.

    No comments:

    Post a Comment